- QUAESTOR
- QUAESTORsic dicitur, quasi quaesitor. Ulpianus, l. singulari, de efficio Quaestoris: Agenere quaerendi Quaestores initiô dictos, et Iunius, et Trebatius, et Fenestella scribunt. Eandem quoque originationem, point Beda, de Orthographia. Sed ut genus quaerendi non unum, ita nec unum genus Quaestorum. Primi et antiquissimi in Urbe quaestores rerum capitalium, qui et citra συγκοπὴν quaesitores saepe dicuntur. Sic vocat Cicero in Divinat. ad quam sic Asconius. Quaesitor est praetor, de pecuniis repetendis quaestionem exercens, nam proprie quaesitores dicuntur oriminalium quaestionum, ut Virgilius: Quaesitor Minos urnam movet. Dicitur et quaestor parricidii. Festus: Parricidii quaestores (Sic emendat Scaliger, pro quo in vulgatis parici) appellantur, qui solebant creari causâ rerum capitalium quaerendarum. Nam parricida non utique is qui parentem occidisset, dicebatur, sed qualemcumque hominem. Id autem fuisse indicat lex Numae Pompilii regis his composita verbis: SI QUIS HOMINEM LIBERUM DOLO SCIENS MORTI DVIT, PARICIDA ESTO. Idem: Quaestores dicebantur, quod quaererent de rebus capitalibus, unde qui talia quaerunt, quaestores paricidi appellantur. Hodie similiter in re Ecclesiastica dicuntur, Inquisitores haereticae pravitatis. Proximi antiquitate sunt Quaestores urbani, qui et aerarii, quia praeerant aerario, quod in aede Saturni erat. Hi demum creati liberâ Rep. an. Urb. Cond. 269. ut ex Dionysio et Livio discimus. Nam quod Tacitus et Pomponius, eos scribunt sub Regibus fuisse, id tantum verum videtur de quaestoribus parricidii. Munus urbanorum quaestorum fuit, ecuniam publicam accipere, expendere, praedam ex hostibus captis vendere, signa militaria (erant ea vel ex auro, vel argento, velis enim non utebantur) in aerario adservare, et Consulibus in bellum ituris mittere, legatos qui Romam venerant, excipere, deducere, iis hospitium curare, aegrotantium curam gerere, mortuisque e publico munus facere. Etiam decretô Augusti Senatusconsulta asservanda iis tradita, quae ante penes Aediles ac Tribunos. Tertius quaestor, erat provincialis, qui una cum proconsule, vel propraetore in provinciam exibat. Munus eius versabatur, partim circa pecuniam attributam, partim circa vectigalem. Eiusdem erat a publicanis ex re frumentaria, portoriis, aliisque exigere vectigalia, Romamque in aerarium referre. Ex hisce 3. quaestorum generibus primum dictum, a quaerendis criminibus, secundum, tertiumque a quaerendis pecuniis. Erat et quartum genus quaestorum, qui principis, sive Augusti quaestores dicti, alioque nomine Candidati principis vocabantur. Hi principis epistolas et orationes in Senatu legebant. Vide Vossium in Quaestor. Nic. Lloyd.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.